Of je nou een stevige boswandeling maakt of een ommetje door het park: groen doet iets met ons. “Even het hoofd leegmaken” is een veelgenoemde reden waarom mensen gaan wandelen in de natuur. Wat gebeurt er met ons brein wanneer we een wandeling maken in een groene omgeving? En waarom is het zo belangrijk voor je mentale gezondheid om regelmatig je versteende omgeving om te ruilen voor een natuurgebied?
Ons kikkerlandje is één van de dichtstbevolkte landen ter wereld. Met een bevolkingsdichtheid van bijna 413 mensen per vierkante kilometer (2020) staat Nederland, samen met landen als Zuid-Korea en Bangladesh, ver bovenaan de wereldranglijst. Van onze bevolking woont twee derde in een verstedelijkt gebied. En laten we wel wezen: wonen in een bruisende omgeving heeft super veel voordelen, zoals meer aanbod van winkels, eettentjes en evenementen. Maar hoe leuk deze dingen ook zijn, je brein wordt een stuk minder blij van een betonnen jungle met de bijbehorende prikkels.
Uit onderzoek van de Universiteit van Edinburgh en Heriot-Watt University blijkt dat je meer stress en frustratie ervaart wanneer je door een drukke wijk loopt met betonnen gebouwen. De onderzoekers lieten een groep gezonde jongeren wandelen door verschillende delen van Edinburgh. Tijdens deze wandeling werd hun hersenactiviteit gemeten terwijl ze door zowel een versteende- als groene omgeving liepen. Eenmaal aangekomen in een natuurrijk park werden hun hersenen een stuk kalmer. “Onze hersenen hebben minder moeite om een natuurlijke omgeving in ons op te nemen”, zegt onderzoeker Jenny Roe. “Hierdoor heeft je brein meer ruimte voor reflectie.”
Niet zo gek dus dat veel mensen hun vakanties het liefst doorbrengen aan het strand of in een natuurgebied. Volgens de omgevingspsychologie heeft de natuur zo’n grote invloed op ons gedrag omdat wij als mens onlosmakelijk met de natuur verbonden zijn. Doordat onze verre voorouders midden in de natuur leefden zijn we in de loop van onze ontstaansgeschiedenis gespecialiseerd in het verwerken van informatie uit de natuur. Steden bestaan evolutionair gezien nog maar kort, waardoor ons brein zich nog niet zodanig heeft aangepast. Het kost ons daarom veel meer moeite om prikkels uit een stadse omgeving te verwerken, wat gevoelens van stress kan oproepen.
Genoeg redenen dus om je stadse- of dorpse leventje een paar uurtjes in te ruilen voor een natuurgebied! En als je dan óók nog gaat wandelen, levert je dat nog veel meer op. Volgens neuropsycholoog Erik Scherder zorgt beweging ervoor dat je lichaam het geluksstofje endorfine aanmaakt. Wandelen zorgt daardoor niet alleen voor ontspanning, het verhoogt daarnaast ook je creativiteit. Dus haal wandel-proof sneakers maar uit de kast en ga er lekker op uit. O ja, en kies dan liever voor een rustig tijdstip, want anders schiet het z’n doel natuurlijk wel een beetje voorbij.